Osutka polekowa – czym jest?

Osutka jest zmianą na skórze i błonach śluzowych, która przypomina najzwyklejszą wysypkę. Może być spowodowana przez takie czynniki jak leki oraz wirusy. Osutka polekowa jest rodzajem alergii na wybrane leki. Może również występować osutka wirusowa, której przyczyną są schorzenia zapalne. Osutka może również występować podczas ciąży. Zmiany dotyczą skóry i błon śluzowych organizmu. Czym charakteryzuje się osutka plamista oraz plamisto-grudkowa?

Czym jest osutka polekowa?

Osutka to zmiany w obrębie błon śluzowych oraz skóry, zwykle pod postacią plam, grudek, pęcherzyków albo krostek. Może występować w jamie nosowej, ustnej, jak również na narządach płciowych. Zwykle stanowi reakcję na leki albo schorzenia zakaźne. Reakcja alergiczna na lek rozwija się zwykle dopiero po upływie 3 tygodni od spożycia wybranej substancji. Mogą ją wywoływać leki takie jak niesteroidowe leki przeciwzapalne, moczopędne, przeciwdrgawkowe, nasenne, antybiotyki beta-laktamowe, czy też preparaty na reumatyzm. 

Następną przyczyną osutki jest również zakażenie wirusowe oraz bakteryjne jak chociażby zakażenie paciorkowcem, a także wirusem ospy wietrznej, HIV, mononukleozy, odry czy różyczki. Osutka pod postacią plam oraz grudek na skórze pojawia się również w efekcie zmian hormonalnych na ostatnim etapie ciąży, jak również jako reakcja na substancje chemiczne czy trujące rośliny.

Osutka plamista oraz osutka plamisto-grudkowa – jakie są przyczyny ich powstawania?

W medycynie wskazywanych jest bardzo dużo przyczyn powstania takiego rodzaju zmian. Jedną spośród nich może być zażywanie wybranych leków, właśnie wówczas osutkę określa się jako polekową. Do jej pojawienia się prowadzić może praktycznie każde z lekarstw, gdyż różne organizmy inaczej reagują. Istnieje jednakże grupa preparatów, które mają sporą tendencję do wytwarzania właśnie osutek. Zalicza się do nich antybiotyki, leki przeciwzapalne, przeciwpadaczkowe oraz moczopędne.

Osutka polekowa – gdzie najczęściej się pojawia?

W chwili pojawienia się osutki polekowej ważne będzie ustalenie tego, skąd wzięła się ona u wybranego pacjenta. Osutki polekowe zlokalizowane są zwykle w obrębie kończyn górnych oraz tułowia. Rzadziej odnotowywane jest ich występowanie na dolnych częściach ciała. W wypadku wielu osób osutki mogą przyjmować formę plamistą oraz plamisto-grudkową. Osutka polekowa najczęściej nie pojawia się na błonach śluzowych, stopach czy dłoniach.

Osutka polekowa – objawy 

Osutka polekowa występuje najczęściej symetrycznie i dotyczy różnych części ciała. Zdarzyć się może, iż zmiany dotkną narządów płciowych. Zależnie od leków, na ciele wybranego pacjenta mogą występować różnorodne zmiany skórne. Podobnie – taki sam lek może spowodować zupełnie inne symptomy u dwóch różnych osób. Zwykle wyróżnić możemy pokrzywkowe bąble, bolesne pęcherze, zmiany martwicze, zmiany barwnikowe oraz zaburzenia wzrostu paznokci, oraz włosów.

Diagnostyka i leczenie osutek

Diagnostyka osutek oparta jest na przeprowadzeniu szczegółowego wywiadu medycznego. Lekarz może również zalecić przeprowadzenie testów ekspozycji, niemniej jednak zwykle wykonuje się je w szpitalach z uwagi na ryzyko pojawienia się reakcji anafilaktycznej. Osutka lekowa zwykle wymagać będzie wyłącznie odstawienia leków, które powodują reakcję. Warto jednakże wybrać się do lekarza, żeby uniknąć poważniejszych powikłań. Jeżeli odstawienie leków nie da efektu, konieczne może być podanie środków przeciwhistaminowych, które zablokują reakcję alergiczną.